Witamina D to obok witamin A,E i K naturalnie występująca witamina rozpuszczalna w tłuszczach. Witamina ta nazywana jest witaminą słońca ze względu na naturalne źródło cholekalcyferolu w organizmie, który powstaje przez ekspozycję skóry na słońce. Z frakcji cholesterolu znajdującego się pod skórą powstaje witamina D3 (cholekalcyferol). Witamina ta jest bardzo ważnym związkiem dla naszego organizmu, a większość społeczeństwa niestety ma niedobory lub niewystarczający poziom tej witaminy w organizmie.
Witamina D normy
Dzięki badaniom laboratoryjnym możemy sprawdzić jaki mamy poziom witaminy D w organizmie. Tak właściwie możemy sprawdzić aktualne stężenie 25(OH)D w surowicy, chyli stabilnego metabolitu tej witaminy. Normy dla Europy środkowej kształtują się następująco:
- Deficyt 0-50 nmol/l lub 0-20 ng/ml
- Poziom niewystarczający 50-75 nmol/l lub 20-30 ng/ml
- Stężenie optymalne 75-125 nmol/l lub 30-50 ng/ml
- Ilość wysoka 125-250 nmol/l lub 50-100 ng/ml
- Potencjał toksyczny powyżej 250 nmol/l lub powyżej 100 ng/ml
Wskazania i przeciwwskazania
Witamina D ma bardzo korzystne działanie na cały organizm, jednak są szczególne przypadki, w których zaleca się zastosowanie tej witaminy w większej ilości. Przede wszystkim witamina ta wspiera zapobieganie zmianom w układzie kostnym (w tym krzywicy). Witamina D wspiera również układ odpornościowy, prawidłowe funkcjonowanie mięśni oraz prawidłowy podział komórek.
Analogicznie do powyższego istnieją sytuacje i przypadki, w których witamina D nie jest polecana, a jej poziom należy stale kontrolować. Przede wszystkim taką sytuacją jest hiperwitaminoza (za wysoki poziom witaminy w organizmie). Chociaż jest to bardziej teoretyczna niż praktyczna sytuacja, gdyż za wysoki poziom tej witaminy występuje niezwykle rzadko. Kolejnym, już częściej spotykanym przypadkiem jest hiperkalcemia – nadmiar wapnia w organizmie i ogół chorób wpływających na gospodarkę wapniową w organizmie.
Witamina D3 – dawkowanie
Podaż witaminy D powinna być ustanowiona indywidualnie w oparciu o aktualnie wyniki badań, w tym poziomu tej witaminy w organizmie. W ogólnodostępnej literaturze możemy spotkać się z dawkowanie od 400 IU dziennie u dzieci po 10000 IU dziennie u dorosłych osób. Oczywoście tak wysokie dawki dotyczą osób z konkretnymi wskazaniami do zastosowania takiej ilości na raz. Standardowo stosuje się od 2000 do 4000 IU dziennie w celu trzymania prawidłowego poziomu witaminy D w organizmie.
Źródła witaminy D
Dzięki ekspozycji skóry na słońce sami wytwarzamy niewielką ilość witaminy D. Przez nasłonecznienie skóry frakcja cholesterolu znajdującego się pod skórą pod wpływem promieniowania UVB zmienia się w cholekalcyferol – witaminę D3. Kolejnymi naturalnymi źródłami są produkty żywnościowe, w tym: ryby (węgorz, śledź, makrela), jajka, grzyby (kurka, borowik, pieczarka) oraz wątroba. Należy zwrócić uwagę na to, iż witamina ta wrażliwa jest na czynniki środowiskowe.
Podsumowując witamina D jest bardzo ważnym związkiem dla zdrowia. Przez powszechny niedobór witamina D powinna być stale suplementowana, wg zaleceń organizacji zdrowia!