Najczęściej mianem problemów skórnych nazywa tzw. dermatozy. Są to różnego rodzaju stany zapalne tkanki skórne o odmiennym podłożu. Dermatozy mogą pojawiać się w okolicy tkanki skórnej w przebiegu wielu przypadłości. Mogą to być infekcje bakteryjne/wirusowe, czynniki prozapalne wywołane złą jakością diety i nadmiarem stresu. Stany zapalne skóry mogą także być dziedziczone, co oznacza, że niewielka ilość czynników prowokujących może doprowadzić do rozwoju dermatoz. Warto zatem poznać podstawowe problemy skórne, ich przyczyny oraz jak sobie z nimi radzić dzięki domowym sposobom, a także jaką suplementację dobrać, aby złagodzić stan zapalny i poprawić kondycję skóry.
Skąd biorą się problemy skórne?
Skóra jest tkanką odgradzającą wewnętrzne środowisko organizmu od tego zewnętrznego. Stanowi ona swego rodzaju barierę, przez którą tylko wybrane substancje mogą przechodzić lub o konkretnej wielkości. Jeśli już jakieś substancje przechodzą przez tą tkankę, w większości przypadków organizm człowieka jest w stanie sobie z tymi czynnikami poradzić. Jednakże trzeba mieć na uwadze to, że organizm radzi sobie z niepożądanymi patogenami tylko w momencie, gdy jest odpowiednio odżywiony, zregenerowany i przygotowany do tego, aby poradzić sobie z niechcianym gościem.
Tkanka skórna jest wrażliwą strukturą, którą można narazić na działanie szkodliwych czynników w przebiegu niepoprawnie prowadzonego stylu życia. W znacznej większości przypadków to właśnie prowadzony styl życia jest przyczyną problemów skórnych.
Rozkładając go na czynniki pierwsze, można dostrzec, że ważnymi przyczynami prowokującymi pogorszoną kondycję skóry i problemy z jej metabolizmem są:
- Nadmiar stresu,
- Kiepska jakość żywności,
- Stosowane środki chemiczne,
- Otaczające środowisko,
- Brak odpowiedniej regeneracji.
Stres a problemy skórne
Kortyzol jest określany mianem hormonu stresu. Przeważnie tak jest, ale tylko w momencie gdy jest go za dużo. W innym przypadku kortyzol jest naszym sprzymierzeńcem, który odpowiada za kierowanie organizmu wedle właściwych rytmów zegara biologicznego. Niestety w większości przypadków mamy do czynienia z nadmiarem stresu psycho-fizycznego. Przyczynia się on do zaburzenia prawidłowego metabolizmu tkanki skórnej, zaburzeń wydzielania łoju i lokalnej mikroflory. Finalnie taka sytuacja może doprowadzić do rozwoju różnego rodzaju dermatoz.
Żywność a skóra – co je łączy?
Wiele wspólnego z kondycją i wrażliwością tkanki skórnej ma nasze codzienne żywienie. W momencie, gdy jest ono kiepskiej jakości, wpływa to negatywnie na stan flory bakteryjnej w jelicie oraz na samopoczucie. Niestety jedną z tkanek, które cierpią w przypadku spożywania tzw. śmieciowego jedzenia, jest skóra. Doświadcza ona wtedy nadmiary czynników zapalnych w postaci cytokin, które dalej promują podtrzymanie i dalsze powstawanie stanu zapalnego. Dbanie o codzienne jedzenie jest kluczem do sukcesu w przypadku chęci uzyskania dobrej kondycji skóry i jej wysokiej odporności na stres oksydacyjny. Nie bez powodu jakość żywności może wpływ na choroby takie jak łuszczyca, atopowe zapalenie skóry i inne.
Środki chemiczne, a kondycja skory
Wiele środków chemicznych, które służą nam jako środki czystości, mogą zawierać różne substancje lotne lub aktywne po kontakcie ze skórą. Mają one oczywiście nieobojętny wpływ na lokalny metabolizm tej tkanki i obecność różnego rodzaju metabolitów, które mogą niekorzystnie oddziaływać na zdrowie nie tylko skóry, ale też całego organizmu. Z uwagi na mnogość stosowanych środków czystości, niezwykle ciężko jest dostrzec, który z nich może powodować problemy skórne, stąd też warto weryfikować zakupione środki i je testować w formie swego rodzaju notatniczka, dzięki któremu będzie można podejrzeć, czy na naszej półce chemicznej nie ma środka, który powoduje dermatozy.
Środowisko zewnętrzne, a nasza skóra
Odmienny stan wilgoci, czy też innych elementów otoczenia może wpływać na to jak wygląda nasza skóra, włosy, czy też paznokcie. Podobnie jak w przypadku środków chemicznych, ciężko jest przewidzieć, jak zachowa się skóra w momencie zetknięcia z danymi warunkami środowiskowymi. Jest ona w końcu tkanką mającą kontakt z tym środowiskiem jako pierwsza. Oznacza to, że jeśli w otoczeniu pojawi się substancja szkodliwa, skóra zapobiegnie jej przedostaniu się do wnętrza lub też zatrzyma taką substancję na sobie. Niestety tym samym dozna styczności z czynnikami prozapalnymi, które mogą ją uszkadzać. W takim przypadku warto inwestować w profilaktykę w postaci odpowiedniego nawadniania i stosowania odżywiających kremów z witaminami i minerałami wspierającymi kondycję i zdrowie skóry. Ponadto ciekawym pomysłem może być profilaktyczna suplementacja diety skierowana na uodpornienie tkanki skórnej.
Regeneracja, a skóra – dlaczego jest tak ważna?
Pod pojęciem regeneracji kryje się nie tylko odpoczynek od pracy, czy inwestycja czasu wolnego w samorozwój. Mówi się także wiele o znaczeniu odpowiedniej ilości i jakości snu. To właśnie podczas tego procesu wytwarza się największa ilość hormonów o działaniu regeneracyjnym. Wśród tych hormonów na wyróżnienie zasługuje hormon wzrostu, który w większości sprawia, że organizm staje się zregenerowany. Aby jednak osiągnąć stan regeneracji, należy zadbać o ilość snu wynoszącą około 7-9 h na dobę. W obecnych czasach nie jest to zbyt powszechna praktyka, co często powoduje problemy ze zwiększonym poziomem kortyzolu, a ten dalej może powodować dalsze dewastacje w organizmie, jeśli jest w wartościach ponad fizjologicznych. Należy więc zadbać o właściwą higienę snu, a jeśli zdarzają się problemy z zasypianiem, świetnym pomysłem może okazać się maska na oczy, zatyczki do uszu lub suplementacja uwzględniająca melatoninę, Ashwagandhę i herbatki z melisą.
Zobacz także: Sen – jak poprawić jego jakość i długość?
Problemy skórne – przykłady
Skoro wiadomo już, co w głównej mierze przyczynia się do powstawania problemów skórnych, warto poznać ich główne postaci, które często dotykają osoby, które cierpią na problemy z nieuregulowanym stylem życia.
Podział na problemy skórne (dermatozy):
- Bakteryjno – wirusowe: czyrak, róża, liszajec,
- Alergiczne: pokrzywka, wypryski, AZS,
- Autoimmunologiczne: łuszczyca, choroba Duhringa, toczeń rumieniowaty, twardzina układowa,
- Genetyczne: bielactwo, trądzik różowaty
- Poważne choroby skóry: nowotwory,
- Hormonalne: trądzik, łojotok.
To tylko kilka z całej listy chorób związanych z problemami skórnymi, jednakże są jedni z najbardziej popularnych przedstawicieli tych stanów zapalnych. Choroby te są ściśle powiązane z prowadzonym stylem życia, zatem warto się zainteresować funkcjonowaniem swojego organizmu i zacząć wsłuchiwać się w jego potrzeby.
Domowe sposoby na radzenie sobie z problemami skórnymi
Zanim przystąpi się do bardziej poważnych działań, można w przypadku lekkich stanów zapalnych spróbować domowych i sprawdzonych sposobów na pozbycie się dermatoz.
Wśród takich lokalnych sposobów często wyróżnia się stosowanie miodu oraz pyłku pszczelego. Można je popijać lub dać na łyżeczkę. Są to elementy natury, które są niezwykle bogate w składniki odżywcze oraz te o działaniu antyzapalnym. Często zawierają ona flawonoidy, czyli związki roślinne o działaniu antyoksydacyjnym, które redukuje stan zapalny i pozwala na regenerację tkanek objętych zapaleniem, a w tym przypadku dermatozą.
Następnym ciekawym sposobem na redukcję dermatoz są płatki w owsiane po rozmiękaniu we wrzątku. Można z nich przygotować maskę, którą dalej można nałożyć na miejsce pokryte stanem zapalnym. Po kilku/kilkunastu minutach można ściągnąć taką maskę i zobaczyć efekty. Należy takie działania powielać kilka razy w ciągu dnia przez kilka dni.
Następna propozycja dotyczy obniżania poziomu stresu w organizmie. W tym przypadku lawendę określa się jako czynnik kojący i relaksujący napięcie mięśniowe i psychiczne. Szczególnie ciekawie sprawdzają się w tym przypadku olejki eteryczne do wmasowania w okolice skroni lub do wdychania z użyciem kominków.
Przedostatnią propozycją jest aloes, czyli roślinna o udowodnionych leczniczych właściwościach wobec skóry. Aloes jest rośliną wpływającą na regulację poziomu pH skóry oraz łagodzącą podrażnienia z uwagi na swój skład odżywczy i tkankę wewnątrz liścia. Działa również antymikrobiologiczne oraz nawilża skórę.
Ostatnim pomysłem na domowy sposób radzenia sobie z dermatozami jest len i siemię lniane. Podobnie jak w przypadku owsa, len można zmiękczyć w ciepłej wodzie i nałożyć na gazik, który dalej należy przyłożyć na miejsce zapalenia. Po kilku minutach taki gazik można zdjąć, a samą czynność powtarzać kilka razy w ciągu doby.
Suplementacja na poprawę kondycji skóry
Ostatnią metodą radzenia sobie i aktywnego wspierania procesu leczenia żywieniem jest dodanie odpowiedniej suplementacji o działaniu profilaktycznym. Wśród preparatów wspierających lokalną homeostazę skóry warto kierować się wyborem substancji o działaniu holistycznym, czyli obejmującym praktycznie cały organizm mamy wtedy pewność, że obszarem działania danego suplementu będzie również tkanka skórna. Wśród zalecanej suplementacji wspierającej kondycję skóry warto rozważyć:
W większości przypadków taka suplementacja będzie wystarczająca. Należy jedynie skupić się na 3, maksymalnie 4 preparatach działających globalnie na cały organizm. Wszystkie z wyżej wymienionych działają antyzapalnie.
Kolagen jest białkiem strukturalnym, które bardzo bogato występuje w skórze, dostarczanie aminokwasów zawartych w białku kolagenowym świetnie wpływa na redukcję zmarszczek i poprawę sprężystości skóry. Ponadto kolagen działa antyzapalnie, co dodatkowo wpływa na tzw. efekt anti-aging, który jest niezwykle pożądany w kosmetyce.
Witamina C oraz witamina D to substancje regulujące lokalne środowisko komórkowe. Witamina C wspiera proces produkcji kolagenu oraz działa antyzapalnie, natomiast witamina D korzystnie wpływa na podziały komórkowe w tkance skórnej oraz pozytywnie wpływa na proliferację komórek układu odpornościowego odpowiedzialnych za sprawne usuwanie czynników patogennych i prozapalnych.
Omega-3 są grupą nienasyconych kwasów tłuszczowych, które całościowo wpływają na organizm ludzki i regulują stan zapalny. Omega-3 ograniczają stężenie cytokin prozapalnych jak IL-1, IL-6, TNF-alfa, sprzyjając tym samym prawidłowej regeneracji uszkodzonej tkanki.
Cynk jest pierwiastkiem działającym regenerująco i kojąco na skórę oraz regulująco na gospodarkę hormonalną, co sprzyja ograniczeniu dermatoz pochodzenia hormonalnego. Jest to ważny składnik wpływający na redukcję stanu zapalnego.
Ostatnim proponowanym suplementem na poprawę kondycji skóry jest NAC, czyli N-acetylocysteina. Jest to substancja będąca prekursorem silnego antyoksydantu – glutationu. Zwiększenie stężenia glutationu sprzyja efektowi anti-aging i redukcji klasycznych objawów skórnych, dermatoz i pogorszonej kondycji tej tkanki.
Źródła:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6561714/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32463305/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4120804/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579659/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8396468/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6835901/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11733/